Strona Główna
Informator Miasta >>
• Strona Główna
• Historia Częstochowy
• Jasna Góra, Historia
• Zdjęcia Częstochowy
• Historia Powiatu
• Kompendium Historyczne
• Przewodnik z 1909
• Plan Miasta (1909)
• Prezydent Częstochowy
• Rada Miasta i Dzielnic
• Herb Częstochowy
• Wirtualny Plan Miasta
• Dzielnice Częstochowy
• Na Dawnej Pocztówce
• Na Dawnej Fotografii
Instytucje >>
• Kościoły i Parafie
• Komisariaty Policji
• Ośrodki Pomocy
• Sądy i Urzędy
• Straże Pożarne
• Banki
- Bankomaty
- Kantory
Kultura i Sztuka >>
• Galeria Rysunków
• Biblioteki Księgarnie
• Obiekty Muzealne
• Ośrodki Kulturalne
• Zabytki i Pomniki
• Filharmonia Częstochowska
• Teatr Adama Mickiewicza
• Ośrodek Kultury Filmowej
• Imprezy Kulturalne
• Częstochowskie Galerie
Komunikacja >>
• Linie Miejskie MPK
• Linie Podmiejskie MPK
• Rozkład jazdy PKP
• Rozkład jazdy PKS
• Firmy Kurierskie
• Przewozy Autokarowe
• Usługi Transportowe
• TAXI
Edukacja >>
• Kursy Językowe
• Kursy Zawodowe
• Żłobki i Przedszkola
• Szkoły Podstawowe
• Gimnazja
• Szkoły Średnie
• Szkoły Policealne
• Wyższe Uczelnie
Turystyka >>
• Biura Podróży
• Atrakcje Turystyczne
• Jura Częstochowska
• Motele Zajazdy i Inne
• Wykaz Hoteli
Sport >>
• Obiekty Sportowe
• Imprezy Sportowe
• Sklepy i Hurtownie
• Kluby i Związki
• Baseny Kąpielowe
• Korty Tenisowe
Medycyna >>
• Szpitale
• Przychodnie Poradnie
• Przychodnie dla zwierząt
• Pogotowia Ratunkowe
• Prywatne Gabinety
• Sklepy Medyczne
• Apteki
• Lekarze Specjaliści
Stomatolodzy
Okuliści
Dermatolodzy
Chirurdzy
Neurolodzy
Ginekolodzy
Psychiatrzy
Kardiolodzy
Choroby wewn.
Laryngolodzy
Medycyny Pracy
Pozostali
• Optyczne Zakłady
Statystyka >>
01. Dodaj do Ulubionych
02. Strona Startowa
Brak przeglądarki Flash.
Wszelkie Prawa Zastrzeżone
Przydatne Linki >>
• linki
Częstochowa z lotu ptaka
• Centrum Czestochowy z Lotu Ptaka
• Panorama Miasta Częstochowa
• Okolice Miasta Częstochowa
• Jasna Góra i Obiekty Sakralne
• Zamki i warownie jurajskie
• Zakłady przemysłowe i inwestycyjne
• Powódz w regionie Częstochowskim
• Pokaż całą galerię
• Ksiazki i Przewodniki po Czestochowie
• Stare dokumenty o Czestochowie
• Etykiety, mapy, bilety
• Więcej na www.staraczestochowa.pl
Aktualności Częstochowa, kultura i sztuka
Kasztelania Miromira
W dalszym ciągu pozostając w kręgu imion protoplastów Staropolski, uzupełnimy najpierw rozpoczęty opis imienia Miromir, po czym przejdziemy do imion dwóch pozostałych kasztelanów naszego regionu, tj. Widorada i Siewierza.
Choć nie znamy w pełni kolei losów głównych bohaterów tej historii, to jednak z dziejów ich imion, utrwalonych przecież w nazwach wielu miejsc, a przeto z badań archeologicznych tych osad, możemy w pewnym stopniu zrekonstruować jej zarys. Opowieść o Częstochu i Miromirze, pomimo tajemnic i legend jakie kryje, pozostaje wszakże opowieścią historyczną, tworząc zręb – trzon materii – miejscowego, lokalnego eposu, posiadającego jednak również ogólniejszy wymiar.
Pośród wielu imion zakończonych na „-mir” możemy wymienić ponadto następujące: Godzimir i Strzeżymir, Chocimir (stąd miejscowość Chocimierz, w skrócie Chocim), Bożymir i Świętomir, Włościmir i Włodzimir (nie zaś Włodzimierz, co jest nazwą osady), Gościmir i Rościmir, Radomir (stąd miejscowość Radomierz, czyli Radom, oraz staropolskie Radomsko), Myślimir i Mądromir, Jaromir i Krzesimir, Sulimir i Skarbimir, Drogomir i Wrocimir, Witomir (Wicimir) i Więcemir, Imiemir (Imimir), jak też Wszemir, oraz jeszcze inne. Niektóre spośród imion zakończonych na „-mir” można odwrócić, zmieniają one jednak wtedy całkowicie swój sens. Przykładowo: Boromir i Mirobor, Częstomir i Miroczest, Mścimir i Miromiest, Myślimir i Miromysł, Jaromir i Mirozar (gdyż nie ma imienia Mirojar), czy wreszcie Miłomir i Miromił. Niekiedy człon „-mir” zmienia nieco swoje znaczenie, zwłaszcza w semantycznie jednoczłonowych imionach dziecięcych, na przykład: Niemir znaczy „niesforny”, a Nadmir „zbyt spokojny”, czyli flegmatyczny. Natomiast imię Niedamir może być zarówno skrócone do Niemira, jak też stanowić osobne określenie dziecka, które często starszym „nie daje spokoju”.
Warto jeszcze tu wspomnieć o pewnym niezwykłym i rzadkim u nas imieniu, a mianowicie Adamir. Że takie imię w staropolszczyźnie było używane, można wywnioskować z nazwy osady Adamierz, leżącej w środku Wielkopolski, niedaleko Zagórowa. Nie jest to jednak bynajmniej złożone imię biblijno-słowiańskie. Adamir czy Admir, które to imię występuje nie tylko w słowiańszczyźnie, ale i w ormiańskim, jest w istocie bowiem przerobionym imieniem pochodzenia germańskiego, które brzmi Adomar (Ademar) i znaczy: „znakomity bojownik, słynny wojownik, wybitny żołnierz”. W podobnej formie występuje ono zresztą w innych językach europejskich, np. francuskie Adhémar, włoskie Ademaro, czy hiszpańskie Aymar. Najbardziej jednak pomysłowo – jak widać – bo z całkiem odmiennym, biblijnym skojarzeniem, zapożyczono je właśnie w polszczyźnie.
Słowiańskiemu elementowi nazwowemu „mir” odpowiada zresztą dość ściśle germańskie „mar”, występujące w takich choćby imionach, jak Waldemar czy Ingmar. Ale już Wismar to nazwa prasłowiańska, mianowicie połabska, oznaczająca gród Wizimierz, którego założycielem był Wizymir. W niektórych językach ponadto wyraz „mir”, znaczący jak wiadomo w rodzinie indoeuropejskiej najczęściej tyle, co „świetny, znakomity, dostojny”, pełni funkcję dodawanego do nazwiska honorowego tytułu. Tak na przykład perski tytuł „mirza” użyty przed imieniem znaczy tyle, co „wielmożny, dostojny pan”, zaś dodany po imieniu wskazuje na potomka jakiegoś władcy. „Mir-za” to bowiem dosłownie „syn możnowładcy”. Samo „mir” po persku znaczy zatem „pan”, w swym najbardziej dostojnym wymiarze, a więc „wielki pan, władca, emir”, itp. Stąd u Tatarów – również tych polskich – tytuł „mirza” oznacza wodza, zaś „mir” pana. Tak samo w języku urdu (Pakistan) tytuł „mehr” czy „mihira” nosi przywódca szczepu, jego naczelnik lub zwierzchnik starszyzny plemiennej. Być może więc też we wczesnym języku prasłowiańskim wyraz „mir” pełnił podobną funkcję i oznaczał zwierzchnika danego szczepu (np. Warcian). Pozostałością tej samej roli jest – jak się wydaje – również dzisiejsze niemieckie „Mehr” oznaczające wielkość, większość. Angielskie „more” i celtyckie (irlandzkie) „mór” zapewne dawniej także pełniły analogiczną funkcję.
Wreszcie cząstka „mir” występuje w nazwach wielu miejsc – wszędzie tam, gdzie jako rodzime używane są języki indoeuropejskie – oznaczając wtedy zwykle punkt z którego rozciąga się świetny widok. Tak na przykład liczne francuskie Mirabeau i Mirabel to miejscowości, gdzie są w ogóle „piękne widoki”, Miramont to natomiast „znakomity widok górski”, zaś Miraval „świetny widok w dolinę”. Obok tego są także miejscowości, jak Mirepoix, gdzie widoki są szczególnie ładne nad rzeką, czy Mirvaux, gdzie z kolei musiał być niegdyś urokliwie wyglądający zagajnik. Najpopularniejsze są jednak te miejsca, gdzie cząstka „mir” (świetny widok) łączy się z cząstką „mar” (morze lub jezioro), oznaczając w ten sposób ładnie położone nadwodne kurorty. Stąd mamy nazwy takich miejscowości, jak Miramar koło Cannes (znakomity widok na morze), Miramar nad jeziorem Mar Chiquita w Argentynie (doskonały widok na jezioro), Isla Miramar – zatem wyspa – w meksykańskiej Kalifornii, Miramas w Prowansji, Miramare we Włoszech i wiele innych. W nazwach orientalnych ta sama cząstka „mir” przybiera jednak swoisty odcień znaczeniowy: Mirpur w Kaszmirze to „miasto słońca (lub Słońca, w sensie: Pana)”, zaś Miraj (Miri) w Afganistanie i Miraj w Indiach to po prostu dawne siedziby owych „mirów”, czyli wodzów szczepowych. Jak widać, nazwa Miraj znaczy dokładnie to samo, co staropolski Mirów.
Przechodząc do charakterystyki imion pozostałych kasztelanów regionu, zacznijmy najpierw od opisu imienia ówczesnego kasztelana Ziemi Wieluńskiej, czyli Widorada. Imię to wskazuje na kogoś, kto udziela mądrych rad i ma ono ścisły znaczeniowy odpowiednik w takim samym imieniu niemieckim. Natomiast podobne imię Witerad znaczy już całkiem co innego, a mianowicie wskazuje na kogoś, kto z radością wita przybyszów. Pomiędzy imionami zakończonymi na „-rad” w sensie „radzić”, a zakończonymi na „-rad” w sensie „być radym”, jest taka różnica, że pierwsze po tej cząstce przed jerem twardym miały pierwotnie jeszcze jer miękki, drugie natomiast w zakończeniu tylko jer twardy. Od imienia Widorad mamy następujące skrócenia oraz formy zdrobniałe: Wido, Widko, Widek i Widuś. Imiona Widusz, Widzisz czy Widosz, oraz Widuch i Widoch, są semantycznie jednoczłonowe i nie wskazują na imię Widorad.
Formy żeńskie stanowią: Widorada, Widoradka, Wida, Widka i Widusia. Pomijając już niektóre formy odimienne, wskażmy tu jedynie na podstawowe: żona Widorada to Widoradowa (Widawa, Widawka, Widzia), synowie to Widoradzice, córki to Widorzanki, wnuki to Widoraty, wnuczki to Widoratki, zaś prawnuki – Widoracice, a prawnuczki – Widoracianki. Dodajmy jeszcze, że od imienia kasztelana Widorada bierze początek nie tylko nazwa jego kasztelańskiego grodu Widoradz, ale także nazwy takich osad, jak Widzów i Widzew.
Kasztelanem Ziemi Sieradzkiej, to jest dzisiejszego Zagłębia (zarówno tzw. Czarnego, czyli Dąbrowskiego, jak też Białego, czyli Jurajskiego), w czasach Miromira był Siewierz, któremu to jednak imieniu należy się pewne uściślenie. Dokładniej, Siewierz to nazwa grodu utworzona od imienia Siewier lub Siewior. Ale jeszcze poprawniej forma tego imienia winna brzmieć Wsiewior, to znaczy ten, który cieszy się zaufaniem wszystkich. Innymi imionami z członem „wsze-” są na przykład Wszerad (stąd Sierad z Sieradza), Wszemir (Siemir), czy Wszebor (Siebor). Od imienia Siewior (Wsiewior, Wszewior) są następujące formy skrócone i zdrobnienia: Siewo (Wsiewo), Siewko (Wsiewko), Siewek (Wsiewek), itp. Można jednak stosować wobec niego również skrócenia drugiego członu, a zatem: Wiero, Wierko, Wierek i Wieruś. Podobnych zdrobnień z członu drugiego, czyli Rado, Radko, Radek i Raduś, nie można wszakże stosować do Widorada, a to właśnie z powodu obecności wspomnianego wyżej wyłącznie twardego jeru po tej cząstce. Na Widorada jedynie można powiedzieć analogicznie Radzio lub Radzik.
Żeńskie formy od imienia Siewior (Siewier) to: Siewiera (Wsiewiera), Siewierza (Wsiewierza), a stąd Siewierka, Siewka, Wiera, Wierka, Wierunia, Wierusia i także Wieruś. Żona Siewiora to Siewiorowa (Wsiewiorowa), ale też chyba używano formy Siewierzyna (Wsiewierzyna), podobnie jak w przypadku Widoradowej również formy Widoradzina (zapewne w sensie: pani na Siewierzu, na Widoradzu). Synowie Siewiora to Siewierzyce (Siewierce), córki to Siewierzanki, wnuki to Siewieroty (Siewieruty, stąd też jest imię Wieruta), wnuczki to Siewierotki (Wierotki, Wierutki), zaś prawnuki – Siewierczyce, a prawnuczki – Siewierczanki.
Opowieść o Częstochu i Miromirze, o pozostałych kasztelanach Staropolski, czyli Widoradzie i Siewierzu, o Krzepie, Mście i Luchu, oraz wielu nieznanych już z imienia bohaterach, którzy przeciwstawili się najazdowi Brzetysława, to w istocie opowieść epicka, materia stanowiąca epos, wprawdzie tylko regionalny, lecz o charakterze uniwersalnym. Jest to historia o tym, jak niewielka grupa ludzi, w wydawałoby się beznadziejnej już sytuacji kraju, do końca zachowała zimną krew, a przede wszystkim rozsądek i trzeźwy plan, co pozwoliło nie tylko im samym przetrwać, ale i w efekcie uratować kraj. Był to więc być może kluczowy moment w dziejach tworzenia się państwowości polskiej. Gdyby nie opór trzech kasztelanii Staropolski, kraj mógłby już nigdy się nie zjednoczyć i dziś mielibyśmy w tym miejscu co najmniej trzy różne republiki. Nie jest to zatem bynajmniej opowieść lekka i romantyczna. Ponieważ w historii tej występuje także król Kazimir Odnowiciel, saksońskiego pochodzenia królowa Rycheza, a nawet bawarskiego rodu cesarz Henryk III, stąd opowieść ta ma zarazem wymiar ogólnoeuropejski. Natomiast Częstochna (Czenka), Mirowianka (Mirzka) oraz Borunianka (Brunka), a nie zapominajmy, że przecież występuje tu również kasztelanowa Mirzyna, dodają tej historii owego subtelnego kobiecego uroku, który sprawia, że opowieść ta jest nie tylko prawdziwa, ale także piękna.
źródło:
Dzia≥:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
Pozostałe w kategoria:
Historia
Miasto pamięta o Tadeuszu Gierymskim
9 czerwca minęła 90. rocznica urodzin związanego z Częstochową poety. Tadeusz Gierymski urodził się w Płońsku w 1928 roku. Był poetą, prozaikiem, odkrywcą talentu poetyckiego Haliny Poświatowskiej. Jako poeta debiutował w 1955 roku w ,,Tygodniku Powszechnym”.
2018-06-09
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
8 czerwca w Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater” odbyła się promocja książki „Częstochowa a obrona Lwowa” pod redakcją Ryszarda Stefaniaka oraz Rafała Piotrowskiego. Publikacja zostanie przekazana do częstochowskich szkół. Rozstrzygnięto też konkursy organizowane pod hasłem ,,Częstochowa o wolność i niezawisłość”.
2018-06-09
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki do Częstochowy
W 150 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego.
2013-01-24
Pradawna Częstochowa
Kultura celtycka, która na Dolnym Śląsku zaczęła się – jak wspomniano – od przybycia wojsk Bojów pod wodzą Lugoniusa, trwała w tamtym rejonie przez następne stulecia, przechodząc następnie również na sąsiednie ziemie opolskie i pogórze górnośląskie. Między początkiem IV wieku, a połową I wieku p.n.e., dzieje tej kultury są jednak mało znane – danych dostarczają nam głównie badania archeologiczne, brak jest natomiast zupełnie miarodajnych źródeł historycznych.
2013-01-10
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Z kartek suplementu do cyklu „od parafii do parafii…”
2013-01-10
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Historyczne miejsce wielkiej bitwy stoczonej w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej pod Szczekocinami. Odbyła się ona na polach między Wywłą (dawne województwo kieleckie) i Chebdziem (dawne województwo częstochowskie). Siedem lat temu podałem, że istnieje między tymi wioskami polne wzgórze z wysoką samotną topolą, pod którą jest ziemny kopiec z wysokim krzyżem i nową kamienną tablicą, a obok - pod młodymi brzózkami - wbito w ziemię wiązkę kos na sztorc.
2012-09-27
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Zespół szkół średnich (ogólnokształcąca i technikum) - przy ul. A. Mickiewicza – otrzymał już w 1990 roku imię pułkownika Zygmunta Chmieleńskiego – dowódcy słynnego oddziału powstańczego z 1863 roku, który stoczył kilka bitew z Moskalami na Koniecpolskiej Ziemi.
2012-09-13
Średniowieczny Klasztor Lelowski
W bogatej historii Lelowa, przez szereg stuleci, sporą rolę odgrywał zakon Franciszkanów. Dzisiaj nie wiele osób zdaje sobie sprawę ,że w mieście tym aż do XIX wieku istniał klasztor oraz przyległy do niego kościół należący do tego właśnie zgromadzenia. Nie mamy pewności kiedy po raz pierwszy mnisi zamieszkali w Lelowie, jednak za najbardziej prawdopodobną wersję należy uznać, iż stało się to w drugiej połowie XIII wieku dzięki Bolesławowi Wstydliwemu.
2012-06-28
Dzieje częstochowskiego Browaru
Z końcem I wojny światowej nastała nowa rzeczywistość. Lokalny przemysł na czele z Browarem Kazimierza Szwede, aby dalej prosperować musiał odbudować przedwojenne kontakty i znaleźć rynki zbytu. W 1920 roku zakład piwowarski przekształcono w Spółkę Akcyjną, a jej statut pozwalał na działalność na terenie Polski i za granicą. 12 lat później jej główny założyciel – Kazimierz Szwede zmarł, a funkcję prezesa na krótko przejął Henryk Wolf.
2012-05-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Wracając do opisanego w poprzednim odcinku gospodarstwa Wawrzyńca Wilka przekazanego w 1989 roku misjonarzom Krwi Chrystusa, to w ciągu następnych 5 lat powstał tutaj Dom Misyjny z dużą kaplicą w środku. Pozwoliła ona na powołanie parafii pod wezwaniem św. Kaspra del Bufalo (w 1998 r.). Jej patron to Włoch żyjący w latach 1786-1837, który założył Kongregację Misjonarzy Krwi Chrystusa.
2012-05-26
Dogasanie częstochowskich zapałek
Przystanek na trasie Szlaku Zabytków Techniki, biały kruk na skalę europejską – tak można jeszcze tytułem wstępu powiedzieć o częstochowskim Muzeum Produkcji Zapałek, niestety nie ma pewności co do jego dalszych losów. Pod koniec ubiegłego miesiąca z powodu ponad 60 tys. zł długu odłączono prąd w dawnej fabryce. Działające maszyny prezentujące proces powstawania zapałek bez zasilania są tylko nieruchomymi eksponatami, a sam budynek jest lekko mówiąc w nienajlepszej kondycji.
2012-04-26
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Erygowana 12 lipca 1606 roku przez biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego. Kościół ustanowił w tym samym roku król Zygmunt III Waza. Parafia w Poczesnej ma już swoją bogatą historię, ponad czterystuletnią.
2012-04-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Oddalona o ponad 3 km od Jasnej Góry Grabówka (dzisiejsza północno – zachodnia dzielnica Częstochowy) jest położona na wysokości 282 mnp. Pierwsza pisana wzmianka o niej pochodzi z 1385 roku. Wtedy to wieś tą – o pierwotnej nazwie Grabowa - nadał klasztorowi jasnogórskiemu książę Władysław Opolski.
2012-04-26
Kasztelania Miromira
Przechodząc do, skróconego z konieczności, opisu prawobrzeżnej Częstochowy – a więc włości leżącej wokół grodu Miromira – zacznijmy najpierw te rozważania od przedstawienia imion naszych bohaterów. Po imieniu Częstoch, którego etymologię już znamy, pora najpierw zatem na analizę imienia Miromir – kasztelana grodu Mirów.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Wraz z rozwojem Dźbowa jego mieszkańcy podejmują starania o utworzenie własnej parafii. W 1937 roku biskup częstochowski Teodor Kubina rozpoczyna procedurę erygowania parafii w Dźbowie. Najpierw urządzono kaplicę w starej szkole, gdzie znalazło się też mieszkanko dla pierwszego proboszcza księdza Stanisława Guzika.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Z końcem XIX wieku postępuje przemysłowy rozwój Częstochowy. Do miasta przybywają mieszkańcy okolicznych wiosek za pracą. Do częstochowskich fabryk napływają też mieszkańcy Dźbowa.
2012-03-29
Brama Nakielska
Chciałbym Państwu przedstawić stanowisko archeologiczne, do niedawna nie znane, a odkryte w ubiegłym roku. Jest nim brama wjazdowa do średniowiecznego miasta Lelów, zwana „Bramą Nakielską” .
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
Pośpiesznie budowany kościół w Borze Zapilskim – opisany już w poprzednim odcinku - został ostatecznie uratowany. Zabezpieczony teraz przeciwpożarowo i z dachem pokrytym blachą stanowi jedną ze stacji na szlaku drewnianej architektury Śląska.
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
W odległości 2 km od północno-wschodniego skraju parku krajobrazowego „Lasy nad Górną Liswartą” mamy skrzyżowanie ulic zaznaczone drewnianym kościołem. Przy ulicach tych leżą aż trzy miejscowości: Węglowice, Czarna Wieś i Bór Zapilski.
2012-02-16
Niwa Częstocha #6
W dotychczasowych uwagach na temat włości Częstocha, czyli opisie najstarszej części miasta, próbowaliśmy – wydobywszy spod zasłony dzisiejszego wyglądu Częstochowy – odsłonić obraz tych okolic, jakim był on dawniej.
2012-02-16
Miasto pamięta o Gierymskim
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki
Pradawna Częstochowa
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Średniowieczny Klasztor Lelowski
Dzieje częstochowskiego Browaru
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Dogasanie częstochowskich zapałek
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Brama Nakielska
Historia kościoła w Borze Zapilskim
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Za
Niwa Częstocha #6
Pierwszy Sejmik w Częstochowie
Wręczyca Wielka dawniej i dziś
W 65. rocznicę morderstwa UBP
Niezwykły kościół na miejscu bukaciarni
Mówią o mnie Palestynka
Patron zakochanych z parafii w Konopiskach
Ekshumacja w Przymiłowicach
Niwa Częstocha #5
Opowieść grudniowa po latach trzydziestu
Ślady historycznej przeszłości Konopisk
Niwa Częstocha (4)
Węgierska Jesień 1956
Ślady pamięci o wielkich postaciach
Tajemnice koniecpolskiej krypty
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Fascynujące wzgórze jurajskie - Prędziszów
W 72. rocznicę bitwy pod Mokrą
Katolicki Klub Turystki Aktywnej w Blachowni
67 Rocznica Powstania Warszawskiego
Jak powstał zalew w Blachowni
Angielski spiker „Błyskawicy”
300-lecie Warszawskiej Pielgrzymki Pieszej
Zapomniana już krwawa bitwa pod Choroniem
Możemy być dumni z 27 Pułku Piechoty
Sybirackie rocznice. Pamiętamy!
Poraj – niegdyś w parafii z Choronia
Szkolna konspiracja w regionie częstochowskim
Węgierscy żołnierze z kpt. Otto Esterhazym
Historia zalewu na Warcie w Poraju
Częstochowskie archiwum
Dział:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
