Strona Główna
Informator Miasta >>
• Strona Główna
• Historia Częstochowy
• Jasna Góra, Historia
• Zdjęcia Częstochowy
• Historia Powiatu
• Kompendium Historyczne
• Przewodnik z 1909
• Plan Miasta (1909)
• Prezydent Częstochowy
• Rada Miasta i Dzielnic
• Herb Częstochowy
• Wirtualny Plan Miasta
• Dzielnice Częstochowy
• Na Dawnej Pocztówce
• Na Dawnej Fotografii
Instytucje >>
• Kościoły i Parafie
• Komisariaty Policji
• Ośrodki Pomocy
• Sądy i Urzędy
• Straże Pożarne
• Banki
- Bankomaty
- Kantory
Kultura i Sztuka >>
• Galeria Rysunków
• Biblioteki Księgarnie
• Obiekty Muzealne
• Ośrodki Kulturalne
• Zabytki i Pomniki
• Filharmonia Częstochowska
• Teatr Adama Mickiewicza
• Ośrodek Kultury Filmowej
• Imprezy Kulturalne
• Częstochowskie Galerie
Komunikacja >>
• Linie Miejskie MPK
• Linie Podmiejskie MPK
• Rozkład jazdy PKP
• Rozkład jazdy PKS
• Firmy Kurierskie
• Przewozy Autokarowe
• Usługi Transportowe
• TAXI
Edukacja >>
• Kursy Językowe
• Kursy Zawodowe
• Żłobki i Przedszkola
• Szkoły Podstawowe
• Gimnazja
• Szkoły Średnie
• Szkoły Policealne
• Wyższe Uczelnie
Turystyka >>
• Biura Podróży
• Atrakcje Turystyczne
• Jura Częstochowska
• Motele Zajazdy i Inne
• Wykaz Hoteli
Sport >>
• Obiekty Sportowe
• Imprezy Sportowe
• Sklepy i Hurtownie
• Kluby i Związki
• Baseny Kąpielowe
• Korty Tenisowe
Medycyna >>
• Szpitale
• Przychodnie Poradnie
• Przychodnie dla zwierząt
• Pogotowia Ratunkowe
• Prywatne Gabinety
• Sklepy Medyczne
• Apteki
• Lekarze Specjaliści
Stomatolodzy
Okuliści
Dermatolodzy
Chirurdzy
Neurolodzy
Ginekolodzy
Psychiatrzy
Kardiolodzy
Choroby wewn.
Laryngolodzy
Medycyny Pracy
Pozostali
• Optyczne Zakłady
Statystyka >>
01. Dodaj do Ulubionych
02. Strona Startowa
Brak przeglądarki Flash.
Wszelkie Prawa Zastrzeżone
Przydatne Linki >>
• linki
Częstochowa z lotu ptaka
• Centrum Czestochowy z Lotu Ptaka
• Panorama Miasta Częstochowa
• Okolice Miasta Częstochowa
• Jasna Góra i Obiekty Sakralne
• Zamki i warownie jurajskie
• Zakłady przemysłowe i inwestycyjne
• Powódz w regionie Częstochowskim
• Pokaż całą galerię
• Ksiazki i Przewodniki po Czestochowie
• Stare dokumenty o Czestochowie
• Etykiety, mapy, bilety
• Więcej na www.staraczestochowa.pl
Aktualności Częstochowa, kultura i sztuka
Fascynujące wzgórze jurajskie - Prędziszów
Według monografii „Częstochowa – dzieje miasta i klasztoru jasnogórskiego” tom I (okres staropolski) strona 171, zakres przestrzeni miejskiej Częstochowy wytyczonej w XVI wieku rozpoczynał się: „…na prawym brzegu Warty w miejscu gdzie terytorium miejskie styka się z gruntami wsi Błeszno. Następnie granice biegły przez borek do góry Przedzistwa, pod którą należy rozumieć dzisiejszy Prędziszów. Przechodziły dalej koło ról wsi Mirów aż do lasu i pastwiska tam gdzie jest góra Radzik…. od której prowadzono granicę przez rzekę Wartę do Wyczerpów…. ” .
W tym samym opracowaniu mamy zaznaczone okolice Częstochowy według „Mapy Królestwa Polskiego Kwatermistrzostwa Wojsk Polskich z 1839 roku” Na mapie tej na południowym wschodzie Częstochowy jest położona Góra Prędzieżow. Gdy w ostatnich latach XIX wieku powstała na Rakowie Huta Częstochowa (B. Hantke), wówczas jej oddział wielkopiecowy został połączony 2.5 kilometrową kolejką linową (na wysokich drewnianych podporach) z kamieniołomem w Prędziszowie.
Dostarczała ona pod dwa wielkie piece niezbędny jako topnik kamień wapienny – tak mówi podpis pod zdjęciem tej kolejki zamieszczonym w opracowaniu książkowym „Huta Częstochowa 1896-2002”. Tą właśnie sytuację najlepiej oddaje tajna wojskowa mapa sztabu Układu Warszawskiego. Wydana po rosyjsku w 1972 roku, wykazuje, że obok wzgórza o nazwie „Kamieniołom” mamy na wschodnim obrzeżu Częstochowy osadę o nazwie PRĘDZISZÓW. Tak samo interpretuje tą sytuację wydana w 2007 roku mapa turystyczna o nazwie „Partnerstwo Jury Północnej” – czyli: góra Kamieniołom i osada Prędziszów. Osada ta rozwinęła się w pobliżu gajówki, będącej do dzisiaj własnością Nadleśnictwa Złoty Potok (numer inwent. 11035) i dopóki eksploatowany był kamieniołom miała rację bytu w tej okolicy. Z osady tej już nic nie zostało, ale nadal istnieje ponad 100-letnia drewniana gajówka wraz z obejściem gospodarskim – pokrytym częściowo azbestem ! a obok niej ślady niezwykłej przeszłości tego wzgórza. Ma ono 298 metrów wysokości i od zachodu jest ściśle zamknięte Walcownią Blach Grubych (strategicznym wydziałem huty, którego I etap budowano u samego podnóża Prędziszowa w latach 1967 – 1972). Od północy sąsiaduje ze wzgórzem Ossona (o wysokości 317 metrów) i wirażem szosy między nimi - w kierunku Srocka. Wreszcie od południa i wschodu mamy zagajniki i lasy z pobliską górą Dębową o wysokości 285 metrów. Wracając jeszcze do XVI wiecznego określenia „Przedzistwo” – mogły się dziać na tej górze w dawnych czasach przedziwne zjawiska, bo współcześnie działy się na niej na pewno. Były bowiem tutaj jaskinie i schroniska skalne – później zrujnowane, bądź nawet dopiero odsłonięte w czasie „łamania” kamienia – jak znana teraz jaskinia Mysia o bardzo wąskim wejściu, długości 80 metrów, a głębokości aż 20 metrów. To pozyskiwanie kamienia wapiennego spowodowało, że powstało tutaj wyrobisko o kolistym kształcie, w którym potężny kołowrót przesuwał puste wagoniki kolejki, które po załadowaniu wracały do huty.
Jeszcze do dzisiaj mamy w środku wyrobiska betonowy podest na którym stał mechaniczny kołowrót. Bezpośredni dojazd do opanowywanego ponownie przez przyrodę kamieniołomu prowadzi drogą wyłożoną zniszczonymi płytami betonowymi. Na jej końcu widoczna jest polanka otoczona wałami ziemnymi. Na wspomnianej już mapie sztabowej Układu Warszawskiego mamy tuż przy wyrobisku kamienia zaznaczony teren, który w czasach PRL-u był najbardziej strzeżonym obiektem w hucie „Bieruta”. Dzisiaj miejsce to jest zupełnie zapomniane, choć jeszcze 15 lat temu było otoczone wysokim ogrodzeniem z bramą i wieżą wartowniczą. Wewnątrz polanki był bunkier stanowiący magazyn materiałów wybuchowych, służących do przeprowadzania remontów pieców hutniczych (rozsadzanie skrzepów żelaza i żużla). W kamieniołomie na Prędziszowie planowano przygotowanie stanowiska do odbioru wojskowego blach specjalnych (na okręty wojenne i czołgi). W tym celu niezbędna była armata przeciwpancerna, której huta nie zdążyła zakupić – zanim nie nastąpił w końcu lat 70. kilkuletni zastój w jakościowej produkcji blach (braki we wsadzie, energii elektrycznej i gazie). Jednak już przed wojną miał swoją prochownię na Prędziszowie 27 Pułk Piechoty z Częstochowy, który trzymał tutaj swój posterunek wartowniczy. Do początku lat 50. XX wieku u samego – południowego – zbocza Prędziszowa biegła jednotorowa linia kolejowa z Częstochowy do Kielc.
Zbudowana w 1911 roku nosiła nazwę „Herbsko-Kieleckiej” ponieważ łączyła się z wąskotorówką: Częstochowa – Herby Ruskie, która powstała już w 1903 roku. Kolej ta początkowo miała rosyjski rozstaw szyn - czyli 1524 mm, lecz w 1915 roku została przekuta na normalny rozstaw – czyli 1435 mm. Biegnąc w kierunku wschodnim: prześlizgiwała się między skłonami wzgórz Prędziszów (od południa) i Zielona Góra (od północy), by od Kusiąt prowadzić już obecnym torowiskiem. Fragmenty dawnego torowiska są zachowane do dzisiaj – jako dukty leśne. Natomiast w kierunku zachodnim: biegła przez dzisiejsze tereny walcowni blach, oraz wydziałów obróbki i konstrukcji, by od Kucelinki wpaść na obecną linię tramwajową i dalej przez rondo im. Ronalda Reagana i Dąbie dotrzeć do ulicy Rejtana, gdzie do czasu 1. wojny światowej przecinała bezkolizyjnie (mostem) kolej Warszawsko – Wiedeńską. Ostatnim gajowym na Prędziszowie był Franciszek Miarczyński. Dożył on tutaj do 89 lat i po śmierci w 2006 roku został pochowany w Olsztynie. Wcześniej, bo w 2. dzień świąt Bożego Narodzenia roku 2001 doszło tutaj do rodzinnej tragedii. Otóż, gdy dojeżdżał samochodem do gajówki 57-letni Lech Miarczyńskich – by złożyć świąteczną wizytę swoim sędziwym rodzicom – doznał on ataku serca i zmarł na wzgórzu Prędziszów.
źródło:
Dzia≥:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
Pozostałe w kategoria:
Historia
Miasto pamięta o Tadeuszu Gierymskim
9 czerwca minęła 90. rocznica urodzin związanego z Częstochową poety. Tadeusz Gierymski urodził się w Płońsku w 1928 roku. Był poetą, prozaikiem, odkrywcą talentu poetyckiego Haliny Poświatowskiej. Jako poeta debiutował w 1955 roku w ,,Tygodniku Powszechnym”.
2018-06-09
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
8 czerwca w Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater” odbyła się promocja książki „Częstochowa a obrona Lwowa” pod redakcją Ryszarda Stefaniaka oraz Rafała Piotrowskiego. Publikacja zostanie przekazana do częstochowskich szkół. Rozstrzygnięto też konkursy organizowane pod hasłem ,,Częstochowa o wolność i niezawisłość”.
2018-06-09
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki do Częstochowy
W 150 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego.
2013-01-24
Pradawna Częstochowa
Kultura celtycka, która na Dolnym Śląsku zaczęła się – jak wspomniano – od przybycia wojsk Bojów pod wodzą Lugoniusa, trwała w tamtym rejonie przez następne stulecia, przechodząc następnie również na sąsiednie ziemie opolskie i pogórze górnośląskie. Między początkiem IV wieku, a połową I wieku p.n.e., dzieje tej kultury są jednak mało znane – danych dostarczają nam głównie badania archeologiczne, brak jest natomiast zupełnie miarodajnych źródeł historycznych.
2013-01-10
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Z kartek suplementu do cyklu „od parafii do parafii…”
2013-01-10
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Historyczne miejsce wielkiej bitwy stoczonej w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej pod Szczekocinami. Odbyła się ona na polach między Wywłą (dawne województwo kieleckie) i Chebdziem (dawne województwo częstochowskie). Siedem lat temu podałem, że istnieje między tymi wioskami polne wzgórze z wysoką samotną topolą, pod którą jest ziemny kopiec z wysokim krzyżem i nową kamienną tablicą, a obok - pod młodymi brzózkami - wbito w ziemię wiązkę kos na sztorc.
2012-09-27
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Zespół szkół średnich (ogólnokształcąca i technikum) - przy ul. A. Mickiewicza – otrzymał już w 1990 roku imię pułkownika Zygmunta Chmieleńskiego – dowódcy słynnego oddziału powstańczego z 1863 roku, który stoczył kilka bitew z Moskalami na Koniecpolskiej Ziemi.
2012-09-13
Średniowieczny Klasztor Lelowski
W bogatej historii Lelowa, przez szereg stuleci, sporą rolę odgrywał zakon Franciszkanów. Dzisiaj nie wiele osób zdaje sobie sprawę ,że w mieście tym aż do XIX wieku istniał klasztor oraz przyległy do niego kościół należący do tego właśnie zgromadzenia. Nie mamy pewności kiedy po raz pierwszy mnisi zamieszkali w Lelowie, jednak za najbardziej prawdopodobną wersję należy uznać, iż stało się to w drugiej połowie XIII wieku dzięki Bolesławowi Wstydliwemu.
2012-06-28
Dzieje częstochowskiego Browaru
Z końcem I wojny światowej nastała nowa rzeczywistość. Lokalny przemysł na czele z Browarem Kazimierza Szwede, aby dalej prosperować musiał odbudować przedwojenne kontakty i znaleźć rynki zbytu. W 1920 roku zakład piwowarski przekształcono w Spółkę Akcyjną, a jej statut pozwalał na działalność na terenie Polski i za granicą. 12 lat później jej główny założyciel – Kazimierz Szwede zmarł, a funkcję prezesa na krótko przejął Henryk Wolf.
2012-05-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Wracając do opisanego w poprzednim odcinku gospodarstwa Wawrzyńca Wilka przekazanego w 1989 roku misjonarzom Krwi Chrystusa, to w ciągu następnych 5 lat powstał tutaj Dom Misyjny z dużą kaplicą w środku. Pozwoliła ona na powołanie parafii pod wezwaniem św. Kaspra del Bufalo (w 1998 r.). Jej patron to Włoch żyjący w latach 1786-1837, który założył Kongregację Misjonarzy Krwi Chrystusa.
2012-05-26
Kasztelania Miromira
W dalszym ciągu pozostając w kręgu imion protoplastów Staropolski, uzupełnimy najpierw rozpoczęty opis imienia Miromir, po czym przejdziemy do imion dwóch pozostałych kasztelanów naszego regionu, tj. Widorada i Siewierza.
2012-05-26
Dogasanie częstochowskich zapałek
Przystanek na trasie Szlaku Zabytków Techniki, biały kruk na skalę europejską – tak można jeszcze tytułem wstępu powiedzieć o częstochowskim Muzeum Produkcji Zapałek, niestety nie ma pewności co do jego dalszych losów. Pod koniec ubiegłego miesiąca z powodu ponad 60 tys. zł długu odłączono prąd w dawnej fabryce. Działające maszyny prezentujące proces powstawania zapałek bez zasilania są tylko nieruchomymi eksponatami, a sam budynek jest lekko mówiąc w nienajlepszej kondycji.
2012-04-26
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Erygowana 12 lipca 1606 roku przez biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego. Kościół ustanowił w tym samym roku król Zygmunt III Waza. Parafia w Poczesnej ma już swoją bogatą historię, ponad czterystuletnią.
2012-04-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Oddalona o ponad 3 km od Jasnej Góry Grabówka (dzisiejsza północno – zachodnia dzielnica Częstochowy) jest położona na wysokości 282 mnp. Pierwsza pisana wzmianka o niej pochodzi z 1385 roku. Wtedy to wieś tą – o pierwotnej nazwie Grabowa - nadał klasztorowi jasnogórskiemu książę Władysław Opolski.
2012-04-26
Kasztelania Miromira
Przechodząc do, skróconego z konieczności, opisu prawobrzeżnej Częstochowy – a więc włości leżącej wokół grodu Miromira – zacznijmy najpierw te rozważania od przedstawienia imion naszych bohaterów. Po imieniu Częstoch, którego etymologię już znamy, pora najpierw zatem na analizę imienia Miromir – kasztelana grodu Mirów.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Wraz z rozwojem Dźbowa jego mieszkańcy podejmują starania o utworzenie własnej parafii. W 1937 roku biskup częstochowski Teodor Kubina rozpoczyna procedurę erygowania parafii w Dźbowie. Najpierw urządzono kaplicę w starej szkole, gdzie znalazło się też mieszkanko dla pierwszego proboszcza księdza Stanisława Guzika.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Z końcem XIX wieku postępuje przemysłowy rozwój Częstochowy. Do miasta przybywają mieszkańcy okolicznych wiosek za pracą. Do częstochowskich fabryk napływają też mieszkańcy Dźbowa.
2012-03-29
Brama Nakielska
Chciałbym Państwu przedstawić stanowisko archeologiczne, do niedawna nie znane, a odkryte w ubiegłym roku. Jest nim brama wjazdowa do średniowiecznego miasta Lelów, zwana „Bramą Nakielską” .
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
Pośpiesznie budowany kościół w Borze Zapilskim – opisany już w poprzednim odcinku - został ostatecznie uratowany. Zabezpieczony teraz przeciwpożarowo i z dachem pokrytym blachą stanowi jedną ze stacji na szlaku drewnianej architektury Śląska.
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
W odległości 2 km od północno-wschodniego skraju parku krajobrazowego „Lasy nad Górną Liswartą” mamy skrzyżowanie ulic zaznaczone drewnianym kościołem. Przy ulicach tych leżą aż trzy miejscowości: Węglowice, Czarna Wieś i Bór Zapilski.
2012-02-16
Miasto pamięta o Gierymskim
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki
Pradawna Częstochowa
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Średniowieczny Klasztor Lelowski
Dzieje częstochowskiego Browaru
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Dogasanie częstochowskich zapałek
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Brama Nakielska
Historia kościoła w Borze Zapilskim
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Za
Niwa Częstocha #6
Pierwszy Sejmik w Częstochowie
Wręczyca Wielka dawniej i dziś
W 65. rocznicę morderstwa UBP
Niezwykły kościół na miejscu bukaciarni
Mówią o mnie Palestynka
Patron zakochanych z parafii w Konopiskach
Ekshumacja w Przymiłowicach
Niwa Częstocha #5
Opowieść grudniowa po latach trzydziestu
Ślady historycznej przeszłości Konopisk
Niwa Częstocha (4)
Węgierska Jesień 1956
Ślady pamięci o wielkich postaciach
Tajemnice koniecpolskiej krypty
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
W 72. rocznicę bitwy pod Mokrą
Katolicki Klub Turystki Aktywnej w Blachowni
67 Rocznica Powstania Warszawskiego
Jak powstał zalew w Blachowni
Angielski spiker „Błyskawicy”
300-lecie Warszawskiej Pielgrzymki Pieszej
Zapomniana już krwawa bitwa pod Choroniem
Możemy być dumni z 27 Pułku Piechoty
Sybirackie rocznice. Pamiętamy!
Poraj – niegdyś w parafii z Choronia
Szkolna konspiracja w regionie częstochowskim
Węgierscy żołnierze z kpt. Otto Esterhazym
Historia zalewu na Warcie w Poraju
Częstochowskie archiwum
Dział:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
