Strona Główna
Informator Miasta >>
• Strona Główna
• Historia Częstochowy
• Jasna Góra, Historia
• Zdjęcia Częstochowy
• Historia Powiatu
• Kompendium Historyczne
• Przewodnik z 1909
• Plan Miasta (1909)
• Prezydent Częstochowy
• Rada Miasta i Dzielnic
• Herb Częstochowy
• Wirtualny Plan Miasta
• Dzielnice Częstochowy
• Na Dawnej Pocztówce
• Na Dawnej Fotografii
Instytucje >>
• Kościoły i Parafie
• Komisariaty Policji
• Ośrodki Pomocy
• Sądy i Urzędy
• Straże Pożarne
• Banki
- Bankomaty
- Kantory
Kultura i Sztuka >>
• Galeria Rysunków
• Biblioteki Księgarnie
• Obiekty Muzealne
• Ośrodki Kulturalne
• Zabytki i Pomniki
• Filharmonia Częstochowska
• Teatr Adama Mickiewicza
• Ośrodek Kultury Filmowej
• Imprezy Kulturalne
• Częstochowskie Galerie
Komunikacja >>
• Linie Miejskie MPK
• Linie Podmiejskie MPK
• Rozkład jazdy PKP
• Rozkład jazdy PKS
• Firmy Kurierskie
• Przewozy Autokarowe
• Usługi Transportowe
• TAXI
Edukacja >>
• Kursy Językowe
• Kursy Zawodowe
• Żłobki i Przedszkola
• Szkoły Podstawowe
• Gimnazja
• Szkoły Średnie
• Szkoły Policealne
• Wyższe Uczelnie
Turystyka >>
• Biura Podróży
• Atrakcje Turystyczne
• Jura Częstochowska
• Motele Zajazdy i Inne
• Wykaz Hoteli
Sport >>
• Obiekty Sportowe
• Imprezy Sportowe
• Sklepy i Hurtownie
• Kluby i Związki
• Baseny Kąpielowe
• Korty Tenisowe
Medycyna >>
• Szpitale
• Przychodnie Poradnie
• Przychodnie dla zwierząt
• Pogotowia Ratunkowe
• Prywatne Gabinety
• Sklepy Medyczne
• Apteki
• Lekarze Specjaliści
Stomatolodzy
Okuliści
Dermatolodzy
Chirurdzy
Neurolodzy
Ginekolodzy
Psychiatrzy
Kardiolodzy
Choroby wewn.
Laryngolodzy
Medycyny Pracy
Pozostali
• Optyczne Zakłady
Statystyka >>
01. Dodaj do Ulubionych
02. Strona Startowa
Brak przeglądarki Flash.
Wszelkie Prawa Zastrzeżone
Przydatne Linki >>
• linki
Częstochowa z lotu ptaka
• Centrum Czestochowy z Lotu Ptaka
• Panorama Miasta Częstochowa
• Okolice Miasta Częstochowa
• Jasna Góra i Obiekty Sakralne
• Zamki i warownie jurajskie
• Zakłady przemysłowe i inwestycyjne
• Powódz w regionie Częstochowskim
• Pokaż całą galerię
• Ksiazki i Przewodniki po Czestochowie
• Stare dokumenty o Czestochowie
• Etykiety, mapy, bilety
• Więcej na www.staraczestochowa.pl
Aktualności Częstochowa, kultura i sztuka
Kasztelania Miromira
Przechodząc do, skróconego z konieczności, opisu prawobrzeżnej Częstochowy – a więc włości leżącej wokół grodu Miromira – zacznijmy najpierw te rozważania od przedstawienia imion naszych bohaterów. Po imieniu Częstoch, którego etymologię już znamy, pora najpierw zatem na analizę imienia Miromir – kasztelana grodu Mirów.
Imię to jest jednym z wielu słowiańskich imion kończących się na „-mir”, obok takich na przykład jak Sławomir (Słamir), Lubomir (Lumir), Miłomir (Mimir), Dobromir (Dobmir), Domamir (Domir), Radomir (Radmir), Boromir (Borzymir, Bomir), Bronimir (Bromir), Wiślimir (Wimir), Unimir (Umir), Chwalimir (Chwamir), czy wreszcie wspomniany już Częstomir (Czemir), oraz mniej licznych imion zaczynających się na „mir-”, jak choćby Mirosław (Misław), Mirobor (Mibor), Mirogost (Migost), Mirorad (Mirad), Mirochwał (Michwał), czy Miroczest (Miczest). Miromir jest jednak wśród nich o tyle wyjątkowe, że oba człony w nim są identyczne, co jest rzadkością nie tylko wśród mian prasłowiańskich, ale wśród imion w ogóle.
Wypada uściślić najpierw samo rozumienie słowa imię. Staropolskie imiona z którymi mamy tu do czynienia stanowią nie tyle imiona w dzisiejszym sensie, czyli stojące przed nazwiskiem (praenomina), co raczej przezwiska czy przydomki (prosonomina), które stąd będziemy nazywać prozonimami. Zarówno imiona magnackie i kasztelańskie, jak też zwykłe przydomki, nie były bowiem wówczas jeszcze nadawane dzieciom na chrzcie, lecz dopiero gdy kilkulatek zaczął już przejawiać pewne cechy fizyczne lub przymioty charakteru. W przypadku tych przezwisk jedyna różnica była taka, że imiona kasztelańskie i magnackie nadawano dziecku niejako „na wyrost”, tj. były one życzeniowe: dumne i podniosłe (gloryfikujące), zwykłe natomiast przezwiska, a więc ludowe, otrzymywało się jako „nick”, czyli popularną ksywę, co niekoniecznie dla noszącego ją musiało być miłe i pozytywne. Dopiero w późnym średniowieczu pojawią się u nas nazwiska bardziej rozbudowane, zwyczajem rzymskim, upowszechnionym następnie przez chrześcijaństwo: najpierw imię chrzestne (praenomen), potem nazwisko rodowe (nomen), dalej gałąź rodu, czyli herb – u nas wszakże często stojący przed nazwiskiem (cognomen), oraz dopiero na końcu ów „nick” (adnomen), dodawany zresztą nie zawsze za zasługi, a zwykle – nierzadko już po śmierci danej osoby – właśnie jako charakteryzujący ją epitet.
Imię, a więc prozonim Miromir, nie było więc chrzestnym mianem Miromira, lecz przydomkiem uroczyście otrzymanym przezeń później, zapewne gdy nieco już podrósł i jako syn kasztelański zaczął pełnić bardziej oficjalną funkcję. Wcześniej, jako dziecko, mógł być już jednak nazywany Mirko. Paradoksalnie, był to najpierw drugi człon jego imienia, Miro a zatem Mirko znaczy bowiem po prostu „ktoś, komu należy się szacunek”. Natomiast pierwszy człon swego pełnego miana Mirko otrzymał dopiero później, kto wie czy już nie jako dorosły rycerz i wydający zarządzenia urzędnik dworski, całe bowiem imię Miromir oznacza kogoś „kto ma szacunek ze względu na ład (mir) jaki zaprowadza”. Innymi słowy, miano Miromir wskazuje na kogoś, kto cieszy się szacunkiem ze względu na sławę dobrego organizatora – co, notabene, znakomicie semantycznie koresponduje z faktem, że to właśnie za jego sprawą powstał nowoczesny gród Mirów.
Co ciekawe, zarówno człon „mir-” jak i „-mir”, są bardzo popularne wśród imion różnych krajów i to nie tylko europejskich, czy nawet indoeuropejskich, lecz także u odrębnych językowo ludów. Dla przykładu, „mir-” obecne jest również w hebrajskim imieniu Miriam (Mirj-am), czyli Maria, a stąd w aramejskiej i syryjskiej formie Mariam (Marj-am), przez którą trafił do naszych języków. Hebrajskie Miriam natomiast wywodzi się ze staroegipskiego słowa „mrjt”, co znaczy „ukochana” (od „mrt” – miłość) i kontynuuje jakąś jeszcze starszą, wspólną formę semito-chamicką. Przy okazji dodajmy, że drugie imię Marii, zwanej „Magdaleną”, właściwie jest jej przydomkiem, czyli prozonimem lub „nickiem”, Magdalena znaczy bowiem tyle co „Wieża” i wskazuje, że była to po prostu bardzo wysoka kobieta. Słowiańskimi odpowiednikami imienia Marii są słowackie imię Miriama, słowacko-chorwackie Miriana i chorwackie Mirna. Warto też zauważyć, że podobny człon obecny jest również w mongolskim wyrazie „morin” (niewielki konik zaprzęgowy), skąd w czasach chanów trafił i w nasze granice, by w formach „mierzyn”, „mierzynek” i „mierzyk” pozostać do dzisiaj w polskim słownictwie.
W językach indoeuropejskich – a więc rodzinie językowej ciągnącej się od Indii po Irlandię – spokrewnionych blisko ze sobą i wywodzących się ze wspólnego pnia, człon „mir” znaczący wszędzie niemal to samo jest w nich wszechobecny. Przykładowo, grecki wyraz „moroeis” (świetny, kunsztowny), łaciński „mirus” (godny podziwu, zacny), sanskrycki czyli staroindyjski „marići” (światły, świetny), staroperski „mihr” (światły, zacny), czy nowoperski i ormiański „mehr” (światły, dobry), posiadają jak widać podobne znaczenia. W językach europejskich najpopularniejsze są wyrazy zapożyczone z łacińskich określeń, jak choćby: „miratio” (podziw, zdziwienie), „miraculum” (cud, zdumienie), „miror” (podziwiać, czcić), „miranda” (godna podziwu, zachwycająca – więc Miranda), czy „mirator” (jej wielbiciel). Stąd mamy chociażby angielskie „miracle” (cud, misterium), „mirage” (miraż, złudzenie), „mirror” (lustro, zwierciadło), francuskie „miracle”, „mirage” i „miroir” w tych samych znaczeniach, czy też niemieckie „Mirage” i „Mirakel”.
Samo imię Miromir jest więc zrozumiałe w tej właśnie formie niemal we wszystkich językach indoeuropejskich, czasem tylko dostosowuje się do nich w pisowni sam drugi człon. Na przykład po litewsku pisze się Miromieras, w polszczyźnie kresowej Miromier, po ukraińsku Myroměr, w staropruskim Miromer, po połabsku, łużycku i niemiecku Miromar, lecz po jaćwięsku i skandynawsku jest wprost Miromir (w mitologii nordyckiej występuje też, notabene, niejaki Mimir, tj. bóg „miodu mądrości”). W niektórych językach indoeuropejskich można jednak zetymologizować nawet oba człony imienia Miromir, na przykład w sanskrycie brzmiałoby ono Marimar, po staropersku Mihrimihr, w nowoperskim Mehrimehr, zaś po celtycku, jak choćby po irlandzku Mioromior lub Miorumior, co prawie tak samo brzmi zresztą po szkocku, czyli gaelicku.
W języku polskim, a raczej staropolskim, od podstawowej formy Miromir utworzone zostały następujące formy pochodne. Oboczna forma Miromierz (jak Kazimierz) jest – dodajmy od razu – niewłaściwa, oznacza ona bowiem osadę, miasto lub wieś Miromira (czy Kazimira), a nie jego samego. Skrócenia i zdrobnienia od Miromira są następujące: Miro, Mirko, Mirek, Miruś, Mircio, itp. Imię Mirosz jest semantycznie jednoczłonowe, a przy tym popularne (bardziej plebejskie), nie pochodzi więc od imienia Miromir. Imię Miroch podobnie, oznacza ono bowiem „dużego (wielkiego i silnego) Mirosza”. Żona Miromira nosiłaby odmężowskie imię Miryna lub Mirzyna, ale jako kasztelanowa miałaby też swoje własne imię, mogące odpowiadać cechom lub uzupełniać zalety męża, np. Dobrowiesta czyli „zaradna, gospodarna, znająca się na wszystkim pani domu”, bądź podobne. Siostra Miromira w panieństwie zwałaby się Mirochna. Synowie Miromira to Miromirowice – w skrócie Mirowice, Mirzyce (ta forma najpopularniejsza), Mierzyce lub Mirce. Córka Miromira to Mirowianka, krócej: Mirzanka. Synowe grododzierżcy Mirowa to Mirowicowe, Mircowe, Mirowice (jedna to Mirowica), częściej jednak Mirowiczki. Wnuki i ogólnie późniejsi boczni potomkowie rodu Miromira nosili miano Mirota. Żona Miroty to Mirocina, zaś wnuczka – siostra Miroty – to Mirotka. Prawnuki wreszcie to Mirocice, ich żony to Mirocicowe, Mirocice (l.p. Mirocica), względnie Mirociczki, prawnuczki zaś to Mirocianki, bo zbyt trudno chyba mówić było na nie Mirociczanki.
Imieniny Miromira w polskim kalendarzu przypadają 26 czerwca, czyli na świętego Maksencjusza. Może warto więc byłoby pomyśleć również o jakimś święcie czy festynie Miromira, przynajmniej na Mirowie, czyli o podmiejskiej imprezie historyczno-kulturalno-sportowej z nim związanej. Nie należy też zapominać, że to gród Mirów czyli grodzisko na Wzgórzu Gąszczyk pierwotnie stanowiło centrum Mirowa, zatem ulica Mirowska ciągnie się aż po gród, nie zaś tylko do dzisiejszego Mirowa. Gród Mirów to zarazem najstarszy zalążek miasta Częstochowy. Aż dziw przeto, że choć imię Miromir występuje u nas – choć zwykle w skróconej formie – w nazwach tak wielu miejsc, to jednak jako samo imię nie jest dzisiaj przecież popularne. Co najdziwniejsze, do dziś o wiele częściej imię Miromir nadawane jest w Czechach. Może więc warto wrócić do takich imion jak Miromir, Mirochna czy Częstochna (Czesta, Czena, Czenia), tym bardziej, że w swojej formie są one niezwykle uniwersalne i europejskie, a imię Miromir w tej samej postaci można wręcz pisać we wszystkich językach.
Fenomen czeskiej popularności imienia Miromir da się jednak wytłumaczyć również całkiem historycznie. Nie chodzi tu przy tym bynajmniej o to, że Miromir stał się popularnym w Czechach jako ten, który oparł się, a następnie odwrócił koleje następstw, fatalnego w skutkach najazdu Brzetysława. Chodzi o coś zgoła wręcz przeciwnego, a mianowicie – w sposób paradoksalny – o wkład rodu Miromira w rozwój Czech. Otóż, by zaraz wytłumaczyć ten nieoczekiwany paradoks, w czasach gdy walki polsko-czeskie na pograniczu śląskim ustały – zatem po pokoju kłodzkim w 1137 roku – około połowy XII wieku rozpoczął się okres wzajemnej wymiany handlowej i koniunktury. Wtedy to prawnuki Miromira, czyli Mirocice, nabyły w Czechach większy majątek i założyły osadę zwaną po czesku Mirotice – na południe od Pragi, Jihočeský Kraj (czyli Południowoczeski Subregion), okres Pisek (po czesku „okres” to powiat), oraz obec czyli gmina także Mirotice. Wszystkich majątków i osad założonych przez potomków Miromira jest przy tym w Czechach zbyt wiele, by je tu wszystkie wymieniać.
Nie bez racji jest więc – szukając zagubionego u nas w pomroce dawnych dziejów – herbu Miromira upatrywać w piastowskim białym orle z głową w aureoli, który widnieje po dziś dzień na czerwonym herbowym polu czeskiej wsi Mirotice. A skoro jest to herb Miromira, zatem herb jego rodu, to tym samym również godło naszej kasztelanii, czyli Ziemi Częstochowskiej, z tą jednak różnicą, że nasz orzeł powinien być królewski, czyli w koronie. W najstarszym znanym herbie Częstochowy orzeł taki widnieje zresztą w bramie miasta – symbolizuje ono tam jego twierdzę, czyli szaniec polskości. Podobny orzeł widniał w herbie Częstochowy jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym, czego dowód znajdujemy w herbie miejskim umieszczonym na wybudowanym wtedy moście na Stradomce. Może zatem czas, by wrócić również do tego herbu...
źródło:
Dzia≥:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
Pozostałe w kategoria:
Historia
Miasto pamięta o Tadeuszu Gierymskim
9 czerwca minęła 90. rocznica urodzin związanego z Częstochową poety. Tadeusz Gierymski urodził się w Płońsku w 1928 roku. Był poetą, prozaikiem, odkrywcą talentu poetyckiego Haliny Poświatowskiej. Jako poeta debiutował w 1955 roku w ,,Tygodniku Powszechnym”.
2018-06-09
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
8 czerwca w Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater” odbyła się promocja książki „Częstochowa a obrona Lwowa” pod redakcją Ryszarda Stefaniaka oraz Rafała Piotrowskiego. Publikacja zostanie przekazana do częstochowskich szkół. Rozstrzygnięto też konkursy organizowane pod hasłem ,,Częstochowa o wolność i niezawisłość”.
2018-06-09
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki do Częstochowy
W 150 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego.
2013-01-24
Pradawna Częstochowa
Kultura celtycka, która na Dolnym Śląsku zaczęła się – jak wspomniano – od przybycia wojsk Bojów pod wodzą Lugoniusa, trwała w tamtym rejonie przez następne stulecia, przechodząc następnie również na sąsiednie ziemie opolskie i pogórze górnośląskie. Między początkiem IV wieku, a połową I wieku p.n.e., dzieje tej kultury są jednak mało znane – danych dostarczają nam głównie badania archeologiczne, brak jest natomiast zupełnie miarodajnych źródeł historycznych.
2013-01-10
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Z kartek suplementu do cyklu „od parafii do parafii…”
2013-01-10
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Historyczne miejsce wielkiej bitwy stoczonej w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej pod Szczekocinami. Odbyła się ona na polach między Wywłą (dawne województwo kieleckie) i Chebdziem (dawne województwo częstochowskie). Siedem lat temu podałem, że istnieje między tymi wioskami polne wzgórze z wysoką samotną topolą, pod którą jest ziemny kopiec z wysokim krzyżem i nową kamienną tablicą, a obok - pod młodymi brzózkami - wbito w ziemię wiązkę kos na sztorc.
2012-09-27
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Zespół szkół średnich (ogólnokształcąca i technikum) - przy ul. A. Mickiewicza – otrzymał już w 1990 roku imię pułkownika Zygmunta Chmieleńskiego – dowódcy słynnego oddziału powstańczego z 1863 roku, który stoczył kilka bitew z Moskalami na Koniecpolskiej Ziemi.
2012-09-13
Średniowieczny Klasztor Lelowski
W bogatej historii Lelowa, przez szereg stuleci, sporą rolę odgrywał zakon Franciszkanów. Dzisiaj nie wiele osób zdaje sobie sprawę ,że w mieście tym aż do XIX wieku istniał klasztor oraz przyległy do niego kościół należący do tego właśnie zgromadzenia. Nie mamy pewności kiedy po raz pierwszy mnisi zamieszkali w Lelowie, jednak za najbardziej prawdopodobną wersję należy uznać, iż stało się to w drugiej połowie XIII wieku dzięki Bolesławowi Wstydliwemu.
2012-06-28
Dzieje częstochowskiego Browaru
Z końcem I wojny światowej nastała nowa rzeczywistość. Lokalny przemysł na czele z Browarem Kazimierza Szwede, aby dalej prosperować musiał odbudować przedwojenne kontakty i znaleźć rynki zbytu. W 1920 roku zakład piwowarski przekształcono w Spółkę Akcyjną, a jej statut pozwalał na działalność na terenie Polski i za granicą. 12 lat później jej główny założyciel – Kazimierz Szwede zmarł, a funkcję prezesa na krótko przejął Henryk Wolf.
2012-05-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Wracając do opisanego w poprzednim odcinku gospodarstwa Wawrzyńca Wilka przekazanego w 1989 roku misjonarzom Krwi Chrystusa, to w ciągu następnych 5 lat powstał tutaj Dom Misyjny z dużą kaplicą w środku. Pozwoliła ona na powołanie parafii pod wezwaniem św. Kaspra del Bufalo (w 1998 r.). Jej patron to Włoch żyjący w latach 1786-1837, który założył Kongregację Misjonarzy Krwi Chrystusa.
2012-05-26
Kasztelania Miromira
W dalszym ciągu pozostając w kręgu imion protoplastów Staropolski, uzupełnimy najpierw rozpoczęty opis imienia Miromir, po czym przejdziemy do imion dwóch pozostałych kasztelanów naszego regionu, tj. Widorada i Siewierza.
2012-05-26
Dogasanie częstochowskich zapałek
Przystanek na trasie Szlaku Zabytków Techniki, biały kruk na skalę europejską – tak można jeszcze tytułem wstępu powiedzieć o częstochowskim Muzeum Produkcji Zapałek, niestety nie ma pewności co do jego dalszych losów. Pod koniec ubiegłego miesiąca z powodu ponad 60 tys. zł długu odłączono prąd w dawnej fabryce. Działające maszyny prezentujące proces powstawania zapałek bez zasilania są tylko nieruchomymi eksponatami, a sam budynek jest lekko mówiąc w nienajlepszej kondycji.
2012-04-26
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Erygowana 12 lipca 1606 roku przez biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego. Kościół ustanowił w tym samym roku król Zygmunt III Waza. Parafia w Poczesnej ma już swoją bogatą historię, ponad czterystuletnią.
2012-04-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Oddalona o ponad 3 km od Jasnej Góry Grabówka (dzisiejsza północno – zachodnia dzielnica Częstochowy) jest położona na wysokości 282 mnp. Pierwsza pisana wzmianka o niej pochodzi z 1385 roku. Wtedy to wieś tą – o pierwotnej nazwie Grabowa - nadał klasztorowi jasnogórskiemu książę Władysław Opolski.
2012-04-26
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Wraz z rozwojem Dźbowa jego mieszkańcy podejmują starania o utworzenie własnej parafii. W 1937 roku biskup częstochowski Teodor Kubina rozpoczyna procedurę erygowania parafii w Dźbowie. Najpierw urządzono kaplicę w starej szkole, gdzie znalazło się też mieszkanko dla pierwszego proboszcza księdza Stanisława Guzika.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Z końcem XIX wieku postępuje przemysłowy rozwój Częstochowy. Do miasta przybywają mieszkańcy okolicznych wiosek za pracą. Do częstochowskich fabryk napływają też mieszkańcy Dźbowa.
2012-03-29
Brama Nakielska
Chciałbym Państwu przedstawić stanowisko archeologiczne, do niedawna nie znane, a odkryte w ubiegłym roku. Jest nim brama wjazdowa do średniowiecznego miasta Lelów, zwana „Bramą Nakielską” .
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
Pośpiesznie budowany kościół w Borze Zapilskim – opisany już w poprzednim odcinku - został ostatecznie uratowany. Zabezpieczony teraz przeciwpożarowo i z dachem pokrytym blachą stanowi jedną ze stacji na szlaku drewnianej architektury Śląska.
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
W odległości 2 km od północno-wschodniego skraju parku krajobrazowego „Lasy nad Górną Liswartą” mamy skrzyżowanie ulic zaznaczone drewnianym kościołem. Przy ulicach tych leżą aż trzy miejscowości: Węglowice, Czarna Wieś i Bór Zapilski.
2012-02-16
Niwa Częstocha #6
W dotychczasowych uwagach na temat włości Częstocha, czyli opisie najstarszej części miasta, próbowaliśmy – wydobywszy spod zasłony dzisiejszego wyglądu Częstochowy – odsłonić obraz tych okolic, jakim był on dawniej.
2012-02-16
Miasto pamięta o Gierymskim
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki
Pradawna Częstochowa
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Średniowieczny Klasztor Lelowski
Dzieje częstochowskiego Browaru
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Dogasanie częstochowskich zapałek
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Brama Nakielska
Historia kościoła w Borze Zapilskim
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Za
Niwa Częstocha #6
Pierwszy Sejmik w Częstochowie
Wręczyca Wielka dawniej i dziś
W 65. rocznicę morderstwa UBP
Niezwykły kościół na miejscu bukaciarni
Mówią o mnie Palestynka
Patron zakochanych z parafii w Konopiskach
Ekshumacja w Przymiłowicach
Niwa Częstocha #5
Opowieść grudniowa po latach trzydziestu
Ślady historycznej przeszłości Konopisk
Niwa Częstocha (4)
Węgierska Jesień 1956
Ślady pamięci o wielkich postaciach
Tajemnice koniecpolskiej krypty
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Fascynujące wzgórze jurajskie - Prędziszów
W 72. rocznicę bitwy pod Mokrą
Katolicki Klub Turystki Aktywnej w Blachowni
67 Rocznica Powstania Warszawskiego
Jak powstał zalew w Blachowni
Angielski spiker „Błyskawicy”
300-lecie Warszawskiej Pielgrzymki Pieszej
Zapomniana już krwawa bitwa pod Choroniem
Możemy być dumni z 27 Pułku Piechoty
Sybirackie rocznice. Pamiętamy!
Poraj – niegdyś w parafii z Choronia
Szkolna konspiracja w regionie częstochowskim
Węgierscy żołnierze z kpt. Otto Esterhazym
Historia zalewu na Warcie w Poraju
Częstochowskie archiwum
Dział:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
