Strona Główna
Informator Miasta >>
• Strona Główna
• Historia Częstochowy
• Jasna Góra, Historia
• Zdjęcia Częstochowy
• Historia Powiatu
• Kompendium Historyczne
• Przewodnik z 1909
• Plan Miasta (1909)
• Prezydent Częstochowy
• Rada Miasta i Dzielnic
• Herb Częstochowy
• Wirtualny Plan Miasta
• Dzielnice Częstochowy
• Na Dawnej Pocztówce
• Na Dawnej Fotografii
Instytucje >>
• Kościoły i Parafie
• Komisariaty Policji
• Ośrodki Pomocy
• Sądy i Urzędy
• Straże Pożarne
• Banki
- Bankomaty
- Kantory
Kultura i Sztuka >>
• Galeria Rysunków
• Biblioteki Księgarnie
• Obiekty Muzealne
• Ośrodki Kulturalne
• Zabytki i Pomniki
• Filharmonia Częstochowska
• Teatr Adama Mickiewicza
• Ośrodek Kultury Filmowej
• Imprezy Kulturalne
• Częstochowskie Galerie
Komunikacja >>
• Linie Miejskie MPK
• Linie Podmiejskie MPK
• Rozkład jazdy PKP
• Rozkład jazdy PKS
• Firmy Kurierskie
• Przewozy Autokarowe
• Usługi Transportowe
• TAXI
Edukacja >>
• Kursy Językowe
• Kursy Zawodowe
• Żłobki i Przedszkola
• Szkoły Podstawowe
• Gimnazja
• Szkoły Średnie
• Szkoły Policealne
• Wyższe Uczelnie
Turystyka >>
• Biura Podróży
• Atrakcje Turystyczne
• Jura Częstochowska
• Motele Zajazdy i Inne
• Wykaz Hoteli
Sport >>
• Obiekty Sportowe
• Imprezy Sportowe
• Sklepy i Hurtownie
• Kluby i Związki
• Baseny Kąpielowe
• Korty Tenisowe
Medycyna >>
• Szpitale
• Przychodnie Poradnie
• Przychodnie dla zwierząt
• Pogotowia Ratunkowe
• Prywatne Gabinety
• Sklepy Medyczne
• Apteki
• Lekarze Specjaliści
Stomatolodzy
Okuliści
Dermatolodzy
Chirurdzy
Neurolodzy
Ginekolodzy
Psychiatrzy
Kardiolodzy
Choroby wewn.
Laryngolodzy
Medycyny Pracy
Pozostali
• Optyczne Zakłady
Statystyka >>
01. Dodaj do Ulubionych
02. Strona Startowa
Brak przeglądarki Flash.
Wszelkie Prawa Zastrzeżone
Przydatne Linki >>
• linki
Częstochowa z lotu ptaka
• Centrum Czestochowy z Lotu Ptaka
• Panorama Miasta Częstochowa
• Okolice Miasta Częstochowa
• Jasna Góra i Obiekty Sakralne
• Zamki i warownie jurajskie
• Zakłady przemysłowe i inwestycyjne
• Powódz w regionie Częstochowskim
• Pokaż całą galerię
• Ksiazki i Przewodniki po Czestochowie
• Stare dokumenty o Czestochowie
• Etykiety, mapy, bilety
• Więcej na www.staraczestochowa.pl
Aktualności Częstochowa, kultura i sztuka
65 rocznica Powstania Warszawskiego w Częstochowie
Przełom lipca i sierpnia to czas wakacyjnej pełni, ale i szczególnej refleksji historycznej. Wiele by mówić o lipcu i sierpniu w dziejach Polaków, jednak od 65 już lat ważne miejsce w zbiorowej pamięci zajmuje Powstanie Warszawskie z 1944 roku i jego bohaterowie. Niewątpliwie takim bohaterem był zmarły 1 lipca 2009 roku w Radomsku w wieku 95 lat Antoni Zębik – twórca nadajnika, z którego powstańcze audycje nadawała w Warszawie legendarna radiostacja "Błyskawica".
Zębik urodził się najprawdopodobniej 13 stycznia w 1914 roku w Częstochowie, chociaż w jego oficjalnym życiorysie możemy spotkać jako miejsce urodzenia Zawiercie, a jako datę urodzin dzień 1 stycznia. Przed II wojną światową jego rodzice przenieśli się, właśnie z Zawiercia, do podjasnogórskiej metropolii, gdzie senior rodu otrzymał dobrze płatną pracę w jednym z zakładów włókienniczych miasta. Zębik od zawsze interesował się krótkofalarstwem i budowaniem radiowych nadajników, a co ciekawe swoje pasje rozwijał również jako uczeń klasy elektrotechnicznej łódzkiego Technikum Tekstylnego oraz student Wyższej Szkoły Inżynieryjnej im. H. Wawelberga w Warszawie. W 1937 roku rozpoczął służbę w Kompanii Telegraficznej podległej 1. Pułkowi „Radio”, stacjonującemu w Warszawie. We wrześniu 1939 roku dowodził radiostacją 7. Dywizji Piechoty w Częstochowie pełniąc służbę w budynku Poczty Głównej. W czasie bombardowania miasta 3 września, nie wykonał rozkazu przełożonych - zniszczenia wszystkiego co miałoby dla Niemców jakąkolwiek wartość – i w ten sposób udało mu się ocalić i zabezpieczyć przed zniszczeniem sporo części elektronicznych, które potem wykorzystał przy konstruowaniu radiostacji. Wkrótce trafił do obozu jenieckiego, ale zdołał z niego uciec i wrócić do Częstochowy. Od 1940 roku był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej (AK), a pseudonim, który przybrał to właśnie „Biegły”. W styczniu 1943 roku Zębika odwiedzili przedstawiciele dowództwa AK i zlecili mu wykonanie podziemnej radiostacji.
Nadajnik konstruował w swoim zakładzie elektromechanicznym w Alejach Najświętszej Maryi Panny, pod numerem 32, tam z narażeniem życia gromadził części potrzebne do budowy radiostacji, co ciekawe pomagał mu w tym min. Austriak Karl Koeninger, kierownik warsztatu Ostkommendantur w Częstochowie oraz na strychu domu swojego przyjaciela Bronisława Drożdża na Rakowie. 1 września 1943 r. radiostacja już nadawała testowo, ale Niemcy ją namierzyli. Co prawda „Biegły” został ostrzeżony przez Koeningera, jednak nie uniknął aresztowania. Wkrótce zwolniony, ponownie aresztowany w listopadzie 1944 roku, nigdy nie załamał się w śledztwie i nikogo nie wydał, przeszedł przez siedem obozów koncentracyjnych min. Gross Rosennatepnier, Mittelbau, Nordhausen i Bergen Belsen. Dzięki jego postawie i pomocy przyjaciół z konspiracji nadajnik udało się uratować i wywieźć na wozach ze słomą poza Częstochowę. W noc sylwestrową 1943/1944 urządzenie o kryptonimie „Błyskawica" zostało przekazane Komendzie Głównej AK.
Radiostacja początkowo służyła jako „zapasowe urządzenie nadawcze”, jednak po utracie radiostacji skonstruowanej przez V Oddział Sztabu Komendy Głównej AK stała się najważniejszą i jedyną, o takiej mocy i zasięgu, radiostacją foniczną w okupowanej Europie. Od 8 sierpnia do 4 października 1944 roku służyła powstańczej Warszawie, wysyłając w świat komunikaty z walczącej stolicy. Nadawano z różnych miejsc – z budynku Pocztowej Kasy Oszczędności przy ul. Jasnej 9, kawiarni „Adria” przy ul. Moniuszki 10 (tutaj w czasie jednej z audycji, przemawiał do swoich żołnierzy i Warszawiaków Komendant Główny AK gen. Tadeusz Bór – Komorowski), byłej ambasady ZSRR na ulicy Poznańskiej 15 i wreszcie w stołecznej Bibliotece Publicznej przy ul. Koszykowej 26. Kierownikiem zespołu „radiowców” powstańców był Stanisław Zadrożny „Pawlicz”, jego zastępcą Zofia Rutkowska „Ewa” sprawująca opiekę nad koncepcją programową, spośród spikerów wymienić można min. znanego po wojnie satyryka Jeremiego Przyborę, Jana Nowaka Jeziorańskiego i Zbigniewa Świętochowskiego. To właśnie Świętochowski „Krzysztof” wypowiedział słynną sekwencję, w pierwszej audycji wyemitowanej 8 sierpnia o godzinie 9.45 :
„Halo tu mówi „Błyskawica”! Stacja nadawcza Armii Krajowej w Warszawie,
na 32,8 oraz 52,1 m
Duch Warszawy jest wspaniały. Wspaniałe są kobiety Warszawy.
Są wszędzie; na linii razem z żołnierzami lub jako sanitariuszki albo też łączniczki.
Nawet dzieci ożywione są cudownym duchem męstwa. Pozdrawiamy wszystkich wolność miłujących ludzi świata!
Żołnierzy polskich walczących we Włoszech i we Francji, polskich lotników i marynarzy”
Co ciekawe, radiostacja nadawała również audycje obcojęzyczne, po niemiecku dla żołnierzy Wehrmachtu – w ramach prowadzonej przez Biuro Informacji Propagandy AK Akcji „N”, jak i po angielsku i francusku (kilka emisji) audycje przeznaczone dla odbiorców alianckich. Nadawano codziennie na falach średnich i krótkich. Na falach krótkich w godzinach 10.35 i 18.30, w tym samym paśmie o 14.30 nadawano audycje specjalne poświęcone ziemiom zachodnim i wschodnim Rzeczypospolitej oraz komunikaty o 9.45, 14.00, 19.30 i 22.00, na falach średnich program emitowano w samo południe, zaś audycje w języku angielskim codziennie na fali krótkiej o 10.15 i 22.30. Te ostatnie przygotowywali Jan Nowak – Jeziorański i pilot RAF-u John Ward. Ostatni 10-cio minutowy komunikat, zakończony „Warszawianką” (dźwięki tej melodii zainaugurowały obecność „Błyskawicy” w eterze, jak również rozpoczynały i kończyły każda emisję), radiostacja nadała 4 października 1944 roku, po czym o godz. 19.20 została zniszczona przez kierownika technicznego inż. Jana Georgicę „Grzegorzewicza”.
Antoni Zębik szczęśliwie powrócił z wojny i osiadł w Częstochowie, był jednak wielokrotnie aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa, a prawie rok spędził w kazamatach bezpieki. Po kolejnym aresztowaniu przeprowadził się do Łodzi gdzie otworzył dobrze prosperujący zakład elektrotechniczny (min. wykonał urządzenia nagłaśniające dla znanego zespołu muzycznego „Niebiesko – Czarni”, a także dla wielu obiektów kościelnych w całej Polsce) , ostatnie pięć lat życia spędził w Radomsku. Brał udział w odbudowie ruchu krótkofalarskiego w Polsce, był prezesem oddziału łódzkiego Polskiego Związku Krótkofalowców. Dziesięć lat temu ogólnopolska „rodzina krótkofalowców” wybrała go "Krótkofalowcem 70-lecia". W 60 rocznicę Powstania Warszawskiego Antoni Zębik stanął ponownie na czele grupy konstruktorów elektroników i na „cudem” pozyskanych oryginalnych częściach stworzył replikę „Błyskawicy”, którą przekazał do Muzeum Powstania Warszawskiego. Pojawił się jednak „mały problem” nowa „Błyskawica” nie może nadawać na częstotliwościach z czasów Powstania…niestety są zajęte przez służby radiowe …Paktu Północnoatlantyckiego. Antoni Zębik „Biegły” SP7LA (przed wojną SP1ZA) odznaczony przez Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Kawaler Krzyża Partyzanckiego został pochowany 4 lipca 2009 roku na częstochowskim cmentarzu na Rakowie, niedaleko miejsca, w którym przed laty konstruował i nadawał testowe audycje najsłynniejszej radiostacji świata „Błyskawicy”.
źródło:
Dzia≥:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
Pozostałe w kategoria:
Historia
Miasto pamięta o Tadeuszu Gierymskim
9 czerwca minęła 90. rocznica urodzin związanego z Częstochową poety. Tadeusz Gierymski urodził się w Płońsku w 1928 roku. Był poetą, prozaikiem, odkrywcą talentu poetyckiego Haliny Poświatowskiej. Jako poeta debiutował w 1955 roku w ,,Tygodniku Powszechnym”.
2018-06-09
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
8 czerwca w Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater” odbyła się promocja książki „Częstochowa a obrona Lwowa” pod redakcją Ryszarda Stefaniaka oraz Rafała Piotrowskiego. Publikacja zostanie przekazana do częstochowskich szkół. Rozstrzygnięto też konkursy organizowane pod hasłem ,,Częstochowa o wolność i niezawisłość”.
2018-06-09
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki do Częstochowy
W 150 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego.
2013-01-24
Pradawna Częstochowa
Kultura celtycka, która na Dolnym Śląsku zaczęła się – jak wspomniano – od przybycia wojsk Bojów pod wodzą Lugoniusa, trwała w tamtym rejonie przez następne stulecia, przechodząc następnie również na sąsiednie ziemie opolskie i pogórze górnośląskie. Między początkiem IV wieku, a połową I wieku p.n.e., dzieje tej kultury są jednak mało znane – danych dostarczają nam głównie badania archeologiczne, brak jest natomiast zupełnie miarodajnych źródeł historycznych.
2013-01-10
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Z kartek suplementu do cyklu „od parafii do parafii…”
2013-01-10
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Historyczne miejsce wielkiej bitwy stoczonej w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej pod Szczekocinami. Odbyła się ona na polach między Wywłą (dawne województwo kieleckie) i Chebdziem (dawne województwo częstochowskie). Siedem lat temu podałem, że istnieje między tymi wioskami polne wzgórze z wysoką samotną topolą, pod którą jest ziemny kopiec z wysokim krzyżem i nową kamienną tablicą, a obok - pod młodymi brzózkami - wbito w ziemię wiązkę kos na sztorc.
2012-09-27
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Zespół szkół średnich (ogólnokształcąca i technikum) - przy ul. A. Mickiewicza – otrzymał już w 1990 roku imię pułkownika Zygmunta Chmieleńskiego – dowódcy słynnego oddziału powstańczego z 1863 roku, który stoczył kilka bitew z Moskalami na Koniecpolskiej Ziemi.
2012-09-13
Średniowieczny Klasztor Lelowski
W bogatej historii Lelowa, przez szereg stuleci, sporą rolę odgrywał zakon Franciszkanów. Dzisiaj nie wiele osób zdaje sobie sprawę ,że w mieście tym aż do XIX wieku istniał klasztor oraz przyległy do niego kościół należący do tego właśnie zgromadzenia. Nie mamy pewności kiedy po raz pierwszy mnisi zamieszkali w Lelowie, jednak za najbardziej prawdopodobną wersję należy uznać, iż stało się to w drugiej połowie XIII wieku dzięki Bolesławowi Wstydliwemu.
2012-06-28
Dzieje częstochowskiego Browaru
Z końcem I wojny światowej nastała nowa rzeczywistość. Lokalny przemysł na czele z Browarem Kazimierza Szwede, aby dalej prosperować musiał odbudować przedwojenne kontakty i znaleźć rynki zbytu. W 1920 roku zakład piwowarski przekształcono w Spółkę Akcyjną, a jej statut pozwalał na działalność na terenie Polski i za granicą. 12 lat później jej główny założyciel – Kazimierz Szwede zmarł, a funkcję prezesa na krótko przejął Henryk Wolf.
2012-05-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Wracając do opisanego w poprzednim odcinku gospodarstwa Wawrzyńca Wilka przekazanego w 1989 roku misjonarzom Krwi Chrystusa, to w ciągu następnych 5 lat powstał tutaj Dom Misyjny z dużą kaplicą w środku. Pozwoliła ona na powołanie parafii pod wezwaniem św. Kaspra del Bufalo (w 1998 r.). Jej patron to Włoch żyjący w latach 1786-1837, który założył Kongregację Misjonarzy Krwi Chrystusa.
2012-05-26
Kasztelania Miromira
W dalszym ciągu pozostając w kręgu imion protoplastów Staropolski, uzupełnimy najpierw rozpoczęty opis imienia Miromir, po czym przejdziemy do imion dwóch pozostałych kasztelanów naszego regionu, tj. Widorada i Siewierza.
2012-05-26
Dogasanie częstochowskich zapałek
Przystanek na trasie Szlaku Zabytków Techniki, biały kruk na skalę europejską – tak można jeszcze tytułem wstępu powiedzieć o częstochowskim Muzeum Produkcji Zapałek, niestety nie ma pewności co do jego dalszych losów. Pod koniec ubiegłego miesiąca z powodu ponad 60 tys. zł długu odłączono prąd w dawnej fabryce. Działające maszyny prezentujące proces powstawania zapałek bez zasilania są tylko nieruchomymi eksponatami, a sam budynek jest lekko mówiąc w nienajlepszej kondycji.
2012-04-26
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Erygowana 12 lipca 1606 roku przez biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego. Kościół ustanowił w tym samym roku król Zygmunt III Waza. Parafia w Poczesnej ma już swoją bogatą historię, ponad czterystuletnią.
2012-04-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Oddalona o ponad 3 km od Jasnej Góry Grabówka (dzisiejsza północno – zachodnia dzielnica Częstochowy) jest położona na wysokości 282 mnp. Pierwsza pisana wzmianka o niej pochodzi z 1385 roku. Wtedy to wieś tą – o pierwotnej nazwie Grabowa - nadał klasztorowi jasnogórskiemu książę Władysław Opolski.
2012-04-26
Kasztelania Miromira
Przechodząc do, skróconego z konieczności, opisu prawobrzeżnej Częstochowy – a więc włości leżącej wokół grodu Miromira – zacznijmy najpierw te rozważania od przedstawienia imion naszych bohaterów. Po imieniu Częstoch, którego etymologię już znamy, pora najpierw zatem na analizę imienia Miromir – kasztelana grodu Mirów.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Wraz z rozwojem Dźbowa jego mieszkańcy podejmują starania o utworzenie własnej parafii. W 1937 roku biskup częstochowski Teodor Kubina rozpoczyna procedurę erygowania parafii w Dźbowie. Najpierw urządzono kaplicę w starej szkole, gdzie znalazło się też mieszkanko dla pierwszego proboszcza księdza Stanisława Guzika.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Z końcem XIX wieku postępuje przemysłowy rozwój Częstochowy. Do miasta przybywają mieszkańcy okolicznych wiosek za pracą. Do częstochowskich fabryk napływają też mieszkańcy Dźbowa.
2012-03-29
Brama Nakielska
Chciałbym Państwu przedstawić stanowisko archeologiczne, do niedawna nie znane, a odkryte w ubiegłym roku. Jest nim brama wjazdowa do średniowiecznego miasta Lelów, zwana „Bramą Nakielską” .
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
Pośpiesznie budowany kościół w Borze Zapilskim – opisany już w poprzednim odcinku - został ostatecznie uratowany. Zabezpieczony teraz przeciwpożarowo i z dachem pokrytym blachą stanowi jedną ze stacji na szlaku drewnianej architektury Śląska.
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
W odległości 2 km od północno-wschodniego skraju parku krajobrazowego „Lasy nad Górną Liswartą” mamy skrzyżowanie ulic zaznaczone drewnianym kościołem. Przy ulicach tych leżą aż trzy miejscowości: Węglowice, Czarna Wieś i Bór Zapilski.
2012-02-16
Miasto pamięta o Gierymskim
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki
Pradawna Częstochowa
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Średniowieczny Klasztor Lelowski
Dzieje częstochowskiego Browaru
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Dogasanie częstochowskich zapałek
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Brama Nakielska
Historia kościoła w Borze Zapilskim
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Za
Niwa Częstocha #6
Pierwszy Sejmik w Częstochowie
Wręczyca Wielka dawniej i dziś
W 65. rocznicę morderstwa UBP
Niezwykły kościół na miejscu bukaciarni
Mówią o mnie Palestynka
Patron zakochanych z parafii w Konopiskach
Ekshumacja w Przymiłowicach
Niwa Częstocha #5
Opowieść grudniowa po latach trzydziestu
Ślady historycznej przeszłości Konopisk
Niwa Częstocha (4)
Węgierska Jesień 1956
Ślady pamięci o wielkich postaciach
Tajemnice koniecpolskiej krypty
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Fascynujące wzgórze jurajskie - Prędziszów
W 72. rocznicę bitwy pod Mokrą
Katolicki Klub Turystki Aktywnej w Blachowni
67 Rocznica Powstania Warszawskiego
Jak powstał zalew w Blachowni
Angielski spiker „Błyskawicy”
300-lecie Warszawskiej Pielgrzymki Pieszej
Zapomniana już krwawa bitwa pod Choroniem
Możemy być dumni z 27 Pułku Piechoty
Sybirackie rocznice. Pamiętamy!
Poraj – niegdyś w parafii z Choronia
Szkolna konspiracja w regionie częstochowskim
Węgierscy żołnierze z kpt. Otto Esterhazym
Częstochowskie archiwum
Dział:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
